De snelheid waarmee je stijgt, moet je beperken door zoveel mogelijk tijd voor acclimatisatie te nemen. Uit ervaring weten we dat tussen 2500 en ongeveer 4000 meter een voor vrijwel iedereen veilige stijgsnelheid ongeveer 300 meter per dag is. Met stijgsnelheid wordt dan bedoeld het verschil in slaaphoogte tussen twee dag etappes. Omdat het gemiddeld 4-12 uur duurt voor hoogteziekte zich kan ontwikkelen na een stijging, bij het tussentijds passeren van een hoge pas, geen extra risico op hoogteziekte. Veel mensen kunnen probleemloos tot 500 m slaaphoogteverschil per dag klimmen. Toch krijgt gemiddeld 65% van de klimmers naar 4000 meter hoogte kortdurend klachten die bij hoogteziekte passen. Nog beter is het daarom, als je van zeeniveau komt, ergens tussen 2500 en 4000 meter een extra rustdag in te bouwen of een dag op gelijke hoogte te lopen of te slapen. Houd in gedachten dat erg gevoelige personen ondanks deze voorzorgen toch hoogteziek kunnen worden. Tijdens de dag beklimming kun je best 1000 meter omhoog, als je ’s avonds maar weer op een lager niveau terug bent. Ervaren klimmers doen dat juist om zich op die manier beter aan de hoogte te kunnen aanpassen. Vandaar het gezegde ‘Climb high, sleep low’. Boven 4000 meter wordt door sommige deskundigen een nog rustiger stijgtempo van 150 meter per dag aanbevolen, maar anderen geven aan dat de meeste klimmers ook dan 300 meter wel aankunnen, zeker als er ook rustdagen of dagen op gelijk niveau in het reisschema zijn ingelast. Uit onderzoek en uit ervaring is overigens duidelijk gebleken dat je lichaam boven 4000 meter een hogere stijgsnelheid dan 300 meter per dag vaak niet ‘ongestraft’ toestaat, juist vanwege het tekort aan zuurstof.
Pre-acclimatisatie in een hoogtetent
Stijg je tijdens je expeditie toch meer dan 300m per dag dan bestaat er ook een effectieve manier om je lichaam vooraf thuis te laten acclimatiseren aan de hoogte, namelijk door te slapen in een hoogtetent. Je kunt met een hoogtetent de kans op acute hoogteziekte aanzienlijk verlagen door je lichaam in de weken voor je expeditie te laten acclimatiseren aan de hoogte.
Medicatie
Er zijn een aantal indicaties waarbij medicatie gebruikt kan worden om hoogteziekte te vermijden:
- Wanneer de acclimatisatievoorschriften niet gevolgd kunnen worden en het thuis acclimatiseren in een hoogtetent niet mogelijk is.
- Bij verhoogde vatbaarheid voor hoogteziekte (bekend door eerdere ervaringen)
Medicatie zou dan een alternatief kunnen zijn voor een correcte acclimatisatie. Het blijft echter medicatie, en ze moet daarom volgens de voorschriften ingenomen worden: bijwerkingen/allergische reacties kunnen optreden, en men kan er niet zomaar opeens de Mount Everest mee gaan beklimmen: geneesmiddelen zijn geen wondermiddelen.
Dit in acht genomen, werken de volgende medicijnen met de volgende doseringen preventief voor hoogteziekte, dan wel voor de symptomen ervan:
1. Acetazolamide/Diamox
- 125 mg orale toediening / 12 uur [Volwassenen]. 2,5 mg per kg / 12 uur [Kinderen] maximum dosering: 125 mg per toediening.
- Start de dosering 24 uur voordat de hoogte ingegaan wordt. Blijf de medicatie innemen tijdens stijging tot acclimatisatie (± 48 uur) plaatsgevonden heeft tot 3000 m, en voortzetten tot 2 dagen na de maximale hoogte bereikt te hebben (25).
2. Dexamethason
- 4 mg orale toediening / 12 uur. Maximaal gebruik: 10 dagen.
- Dexamethason wordt voornamelijk gebruikt wanneer acetazolamide niet geadviseerd wordt of wanneer snelle stijging onvermijdbaar is.
- Bij het te vroeg stoppen ervan kunnen de klachten weer terugkomen (rebound-effect).
3. Ibuprofen
- Dosering tot 600 mg / 8 uur. Ter preventie van AMS (hoofdpijn).
- Moet tot 48 uur na het bereiken van de hoogste hoogte gebruikt worden.
4. Paracetamol
- Dosering van 650 – 1000 mg / maximaal 4x per dag. Om AMS hoofdpijn te bestrijden.
5. Ondansetron
- Dosering: 4 mg /4-6 uur. Ter preventie van misselijkheid en overgeven.
