AMS wordt gediagnosticeerd aan de hand van de volgende drie criteria:
- Hoogtetoename in de laatste 4 dagen
- Aanwezigheid van hoofdpijn en de aanwezigheid van minimaal één ander symptoom (verlies van eetlust, misselijkheid, duizeligheid of vermoeidheid);
- Een totale score van 3 of meer op de Lake-Louise vragenlijst
Bij het stellen van de diagnose kan, aan de hand van de Lake-Louise vragenlijst, AMS onderverdeeld worden in milde, matige, en ernstige AMS. Deze laatste twee worden op dezelfde manier behandeld en worden dus voor het gemak samengevoegd.
MILDE AMS
De beste behandeling bij elk hoogte-gerelateerde ziekte is gewoonweg dalen. Nu hoeft een individu met milde AMS niet direct te dalen, aangezien de persoon in kwestie buiten levensgevaar is. Er wordt echter aanbevolen om rust te nemen en om de tijd te nemen om adequaat te acclimatiseren door op dezelfde hoogte te blijven. Symptomen kunnen onderdrukt worden met behulp van medicatie: overgeven bijvoorbeeld met metoclopramide en hoofdpijn met paracetamol. Indien de klachten niet minder worden, kan er echter voor gekozen worden om te dalen (min. 500 m tot 1000 m) of medicatie toe te dienen die de hoogteziekte zelf bestrijdt.
Een alternatief voor het dalen is zuurstoftherapie. Hierbij wordt een persoon aangesloten aan een zuurstoftank, waarbij 0,5 l – 2 l zuurstof per minuut toegediend wordt. Bij zuurstoftherapie is het belangrijk om de saturatie van de persoon te gebruiken als meetpunt. Dit wordt gemeten met behulp van een saturatiemeter, een klein apparaat dat mee te nemen is op reis, die op en rond de vinger aangebracht wordt. In dit geval is het streven naar een saturatie van 90% wenselijk.
Stappenplan milde AMS in het kort:
- Stop met stijgen
- Rusten en acclimatiseren: Twaalf uur tot drie dagen
- Symptoombestrijding mogelijk met medicatie
- Geen verbetering? 500-1000m dalen en acclimatiseren. Of Zuurstoftherapie: 0,5 l – 2 l per minuut tot de saturatie stijgt >90%
- Medicatie o.l.v. een (medisch) professional, indien nodig geacht
MATIGE EN ERNSTIGE AMS
Matige tot ernstige AMS wordt problematischer. Wat hierbij belangrijk is, is het uit kunnen sluiten van High Altitude Cerebral Oedema (HACE), oftewel: vochtophoping in het brein. De symptomen kunnen namelijk overeenkomen. Het onderscheid wordt gedaan aan de hand van neurologische tekenen, zoals een dronkenmansloop, veranderde mentale status en verwardheid.
Als matige en ernstige AMS eenmaal is vastgesteld, moet het stijgen direct gestaakt worden en moet er afgedaald worden (minimaal 1000 m dalen). Er kan ook direct gestart worden met zuurstoftherapie (0,5 l – 2 l per minuut, saturatie >90%). Indien beschikbaar, kan er ook gebruik gemaakt worden van een overdrukkamer. Dit is in feite niets anders dan een afgesloten ruimte waarin de druk die op een lagere hoogte heerst, nagebootst wordt. Effectief op de korte termijn, kan een dergelijke overdrukkamer in combinatie met medicatie gebruikt worden om het individu in een stabiele situatie te brengen om dan de afdaling te starten. Het nadeel is echter dat er continu verzorging plaats moet vinden en dat het systeem lastig te gebruiken is bij brakende en claustrofobische patiënten.
Stappenplan matige/ernstige AMS in het kort:
- Stop direct stijging
- Direct afdalen (>1000 m)
- Afdalen niet mogelijk? Zuurstoftherapie (0,5 l – 2,0 l, saturatie >90%). Ook tijdens afdaling bij zeer zieke individuen. Of gebruik van een overdrukkamer in combinatie met medicatie indien nodig. Na gebruik afdaling starten (>1000 m).
- Medicatie o.l.v. een (medisch) professional, indien nodig geacht
Wanneer een persoon AMS heeft, is het mogelijk deze te behandelen met medicatie. De volgende medicatie en doseringen worden aangeraden:
- Acetazolamide
- Dexamethason