Johan Museeuw deed het, Lance Armstrong ook en Sven Nys doet het nog altijd. Ook de broers Jonathan en Kevin Borlée slapen er al drie jaar af en toe in. De 400m-lopers doen het zelfs samen. Welkom in de zuurstofarme tent. Beter bekend als een hoogtetent.
Samen in de hoogtetent
Aan de inzet en ingesteldheid van de broers zal het niet liggen: ze leven als paters. Als ze hun zuurstofarme tent opzetten, slaapt de tweeling zelfs in hetzelfde bed. De eersten om zo’n tent te gebruiken zijn ze niet. Al in Oost-Duitsland waren hoogtetenten en -kamers in gebruik. Rond het jaar 2000 begonnen er ook veel wielrenners in te slapen, onder meer zevenvoudig Tourwinnaar Lance Armstrong. In sporten waarbij uithouding van belang is, zijn de tenten ingeburgerd. Ook ex-wereldrecordhouder marathon Khalid Khannouchi deed eraan mee.
Jacques Borlée, de persoonlijke trainer van de broers en de Belgische 4x400m-ploeg: ‘Mijn filosofie is dat ik geen woord wil horen over doping. Maar er is veel andere technologie ter beschikking en die moet je gebruiken. Je zou dom moeten zijn om het niet te doen. We werken trouwens samen met de Université Catholique de Louvain, onder meer met fysioloog Marc Francaux. We kijken wel uit hoor.’
Drie vragen stelde Borlée zich vooraleer hij een hoogtetent in huis haalde in Sint-Lambrechts-Woluwe. ‘Belangrijk is dat de gezondheid van mijn kinderen gegarandeerd blijft, dat het gebruik van de tent geen schadelijke effecten oplevert en dat Jonathan en Kevin het slapen in de tent ook psychologisch verteren. Tot nu lukt dat, al zoeken we wel uit of het interessant is om het aantal weken dat ze in de tent slapen terug te brengen. Nu bedraagt het maximaal weken na elkaar vier en dat komt ze de strot uit.’
Hoe moeten we ons die hoogtetent voorstellen? ‘Ze heeft de lengte van een bed, is doorzichtig, meet twee meter op vier en staat in de slaapkamer.’ Ernaast bevindt zich een zuurstofpomp, die eruitziet als een elektrisch kacheltje, en die via een kabel zuurstof in de tent pompt. Als de broers de tent gebruiken, slapen ze er samen in en ook daarom moet het slapen in een tent vervelend zijn: van privacy is geen sprake.
Echt goedkoop is het ding allerminst: een tent inclusief wat opties kost tussen 4.000 en 5.000 euro, een flink pak minder dan een zuurstofarme kamer die tussen 20.000 en 25.000 euro kost. Borlée: ‘Ik ben geen Rotschild, daarom heb ik me een tent aangeschaft en geen kamer.’
Een hoogtetent dient om de uithouding en het herstelvermogen te verbeteren. Met het zuurstoftoestel simuleer je een virtueel verblijf op de hoogte die je zelf wil: je stelt de gewenste hoogte in en de machine past het zuurstofgehalte aan. Hoe ijler de hoogte, hoe minder zuurstof in de tent gepompt wordt. Je gaat zo dus op hoogtestage in je eigen bed. En je moet er geen inspanning voor leveren want je slaapt. Voordeel: je spaart de reistijd uit naar de bergen. Je vermijdt jetlag en hebt geen kosten ter plaatse. Op grote hoogte gebeurt de spierafbraak trouwens sneller, en je vermijdt dat dus ook. De tentslaper ademt zuurstofarmere lucht dan normaal in, wat tot gevolg heeft dat hart en longen als reactie hun werking verhogen en in omvang toenemen.
Borlée: ‘Als je gaat slapen in de tent, stel je de hoogte zo in dat die geleidelijk verhoogt, tot zowat 2.600 à 2.800 meter.’ Hoe hoger de virtuele hoogte, hoe minder zuurstof er aanwezig is in de tent. Het lichaam verdedigt zich en zoekt compensatie: dat lukt door meer rode bloedlichaampjes aan te maken. De longen nemen dan meer zuurstof op, het zuurstoftransport verbetert en de cellen krijgen meer energie. Gevolg: je uithouding en herstel verbeteren.
Lawaai
Naast de tent staat het motortje van de zuurstofpomp en dat maakt relatief veel lawaai.
Blijkbaar weegt dit nadeel niet op tegen de voordelen. ‘Binnen twintig minuten kun je op een virtuele hoogte van 2.500 meter verblijven.’ Het hematocriet, het volume rode bloedcellen in het bloed, neemt volgens pa Borlée toe met één tot twee eenheden. Jonathan en Kevin hebben een natuurlijke hematocrietwaarde van 46, die dus kan oplopen tot 48. Eigenlijk is een inspuiting met het synthetische hormoon epo veel makkelijker, maar dat is een verboden product en staat dus op dopinglijst.
‘En daar houden we ons dus nooit mee bezig. Het effect op het herstel van het lichaam is na vier weken slapen onder de tent onbetwistbaar,’ meent Borlée. ‘Mijn zonen herstellen veel beter van hun inspanningen tijdens de trainingen. Je kunt de trainingsomvang in de winter dus gevoelig verhogen, want het herstel is veel beter.
Maar hoe vaak hebben de broers al in zo’n tent geslapen? ‘De voorbije jaren telkens drie keer vier weken,’ luidt het. ‘Vooral als voorbereiding van competities. Die vier weken leveren het grootste effect op.
Leef hoog, train laag
Het basisprincipe luidt live high, train low ofwel: leef hoog, train laag. In een zuurstofarme tent leef je ‘hoog’, zonder de nadelen te ondervinden van daadwerkelijk op grote hoogte te verblijven. Eén van de belangrijkste nadelen is namelijk dat je nooit zo goed kunt trainen op grote hoogte als op zeeniveau: omdat de lucht er zuurstofarmer is, kun je er minder lang én minder intensief trainen. Daarom is even afdalen om te trainen beter, tot eventueel zelfs op zeeniveau. Na de training keer je dan terug op hoogte om er te slapen. Tot slot: zuurstofarme tenten zijn handig voor uithoudingssporters, maar toch niet voor spurters? Borlée: ‘Als je zoals mijn zoons onlangs vijf wedstrijden op vier dagen moet lopen, wat op internationale tornooien dagelijkse kost is, moet je echt ook wel over voldoende uithouding beschikken. Vandaar.’
Door Frank Van de Winkel (Nieuwsblad – 2009)
(Redactie: U kunt al een hoogtetent huren vanaf 125 euro/week via Altitude Dream)